Với vai trò Kỹ thuật viên Hiện trường, tôi thường xuyên xử lý các ca “tủ lạnh bị chảy nước dưới gầm” tại căn hộ và nhà phố. Điểm chung của các ca này: nước không rò từ khoang bên trong mà đọng ở sàn khu vực phía sau/đáy tủ, khiến sàn ẩm, có mùi và dễ trơn trượt. Hơn 70% trường hợp bắt nguồn từ khay nước thải (khay ngưng) – ống xả đá, phần còn lại liên quan đến tắc ẩm hệ thống lạnh hoặc nguyên nhân kết hợp. Bài viết dưới đây tổng hợp kinh nghiệm thực chiến về chẩn đoán, tháo lắp, làm sạch và nghiệm thu—giúp bạn tự xử ở mức an toàn, đồng thời biết khi nào cần gọi thợ để tránh hư hỏng lan rộng. Nếu cần đội thợ đến tận nơi đúng quy trình, bạn có thể tham khảo dịch vụ sửa tủ lạnh tại nhà.
3 Nguyên Nhân Chính Gây Ra Tủ Lạnh Bị Chảy Nước Dưới Gầm (Tắc ống, vỡ khay, tắc ẩm)
1) Tắc ống xả nước xả đá (phổ biến nhất)
- Triệu chứng: Nước chảy ra dưới gầm dù trong khoang hộc rau vẫn khô; đôi khi nghe tiếng “lọc bọc” ở lưng tủ.
- Cơ chế: Trong chu kỳ xả đá, nước tan từ dàn lạnh chảy qua lỗ thoát trong khoang → ống xả → khay ngưng đặt trên block để bốc hơi. Khi ống xả tắc (cặn bẩn, nấm mốc, vụn thực phẩm), nước dâng ngược, tràn ra phía sau và đọng trên sàn.
2) Khay nước thải (khay ngưng) nứt, lệch hoặc bốc hơi kém
- Triệu chứng: Sàn sau tủ ướt liên tục, vệt nước lan rộng; nhìn phía sau thấy khay lỏng kẹp hoặc nứt chân chim.
- Cơ chế: Khay ngưng nhận nước xả đá và bốc hơi nhờ nhiệt từ block. Nếu khay nứt/lệch, nước rơi thẳng xuống sàn. Nếu bốc hơi kém (do dàn ngưng bám bụi, không thông gió), khay đầy và tràn.
3) Tắc ẩm hệ thống lạnh → băng dàn bất thường → nước xả đá theo đợt lớn
- Triệu chứng: Vệt nước dưới gầm xuất hiện sau mỗi vài tiếng, kèm đóng băng dày trong dàn lạnh, quạt rít.
- Cơ chế: Hệ thống lạnh lẫn ẩm gây đóng băng nhanh; đến kỳ xả đá, băng tan ồ ạt vượt quá tốc độ thoát → tràn ra ngoài. Trường hợp này cần can thiệp kỹ thuật sâu (phần dưới).
Hướng Dẫn Tháo Lắp Khay Nước Thải và Kiểm Tra Ống Xả (Mô tả chi tiết các bước làm)
Lưu ý an toàn: Luôn rút điện trước khi thao tác, mang găng tay chống trượt, và không kéo tủ khi sàn còn ướt.
A. Chuẩn bị dụng cụ
- Tô vít (+/−) phù hợp model, đèn pin nhỏ.
- Xi-lanh bơm 60–100 ml hoặc ống bơm tay; chai nước ấm (40–50°C, không dùng nước sôi).
- Dây cước mềm hoặc dây điện mảnh bọc nhựa dài 40–60 cm (không dùng kim loại cứng).
- Khăn thấm nước, khay hứng, chổi nhỏ/đầu hút bụi.
- Cọ mềm và dung dịch vệ sinh nhẹ (xà phòng trung tính).
B. Xác định đường thoát xả đá
- Trong khoang ngăn mát, tháo khay/hộc rau dưới cùng.
- Tìm lỗ thoát nước (thường giữa đáy lưng ngăn mát). Dùng đèn pin soi kiểm tra cặn nhầy quanh miệng lỗ.
- Phía sau tủ, xác định khay ngưng đặt trên/ gần block; tìm đầu ống xả đi vào khay.
C. Quy trình thông – rửa ống xả từ trên xuống
- Rút điện tủ lạnh, kéo tủ ra khỏi tường để thông thoáng.
- Đặt khay hứng phía dưới khay ngưng.
- Trong khoang, dùng xi-lanh bơm nước ấm bơm vào lỗ thoát 2–3 lần, mỗi lần 50–100 ml. Quan sát nước đã ra khay ngưng phía sau chưa.
- Nếu nước không ra khay: dùng dây cước mềm luồn nhẹ nhàng xuống lỗ thoát ~10–20 cm để phá cặn, không ấn mạnh vì có thể làm tụt/rách ống.
- Bơm nước ấm lần nữa đến khi dòng chảy thông suốt.
Mẹo hiện trường: Nhỏ vài giọt xà phòng loãng vào lỗ thoát trước khi bơm nước ấm giúp làm trơn cặn và cuốn trôi dễ hơn.
D. Tháo – kiểm – vệ sinh khay ngưng
- Phía sau tủ, tháo tấm lưng (nếu có) bằng tô vít.
- Quan sát khay ngưng:
- Nếu có vết nứt hoặc biến dạng, chuẩn bị thay khay đúng form.
- Nếu bẩn/đầy cặn, nhấc khay ra (nhiều model là khay gài, nhẹ tay rút lên), đổ nước – rửa, lau khô.
- Kiểm tra điểm tựa khay (kẹp/giá đỡ) và vị trí tiếp xúc nhiệt với block/dàn ngưng. Lắp khay đúng vị trí để tận dụng nhiệt bốc hơi.
- Dùng cọ – hút bụi vệ sinh dàn ngưng/khu vực đáy để tăng đối lưu, giúp khay bốc hơi tốt về sau.
E. Thông ống xả từ dưới lên (khi cần)
- Rút đầu ống xả khỏi khay ngưng (nếu là ống rời).
- Dùng xi-lanh bơm nước ấm từ đầu ống phía dưới đẩy ngược lên để phá “nút” cặn.
- Nếu ống có bẫy nước (uốn cong), kiểm độ dốc để không tạo điểm đọng bẩn.
- Lắp ống lại, đảm bảo không gập/siết khi gắn vào khay.
F. Nghiệm thu – kiểm tra rò
- Bơm thử 200–300 ml nước ấm qua lỗ thoát; quan sát nước chảy đều xuống khay, không rò dọc ống.
- Lau khô khu vực đáy; cắm điện, chạy 30–60 phút, kiểm không còn rỉ.
- Lắp lại tấm lưng, đưa tủ về vị trí với khe thoáng tối thiểu 5–10 cm mỗi bên và sau lưng.
Checkpoint sau 24–48 giờ: Sàn khô, khay có vệt nước mỏng (bốc hơi dần), không có vệt nước mới dưới gầm.
Phân Tích Lỗi Tắc Ẩm: Khi Lỗi Chảy Nước Cần Can Thiệp Kỹ Thuật Sâu
Nếu sau khi thông ống – vệ sinh khay mà hiện tượng vẫn tái phát, đặc biệt kèm đóng băng dày trong dàn, quạt rít/cạ băng, rất có thể bạn đang gặp tắc ẩm hệ thống lạnh:
Dấu hiệu nhận biết ngoài rò nước
- Ngăn đông không đạt −18°C, đá đóng chậm.
- Dàn lạnh đóng băng không đều: lạnh sâu một đoạn gần ống vào, phần còn lại ít băng.
- Tiếng réo nhẹ trong ống; block chạy dài.
Tại sao tắc ẩm gây “chảy nước dưới gầm”?
- Ẩm trong hệ thống khiến băng tích tụ nhanh; đến kỳ xả đá, lượng băng tan ồ ạt, vượt quá khả năng xả – bốc hơi → khay đầy, tràn.
- Xả đá lặp lại không theo nhịp chuẩn khi cảm biến dàn lệch do ẩm/oxy hóa, càng làm nước dồn theo đợt.
Can thiệp kỹ thuật đúng quy trình
- Dò rò – hàn kín vị trí rò (nếu có).
- Thay phin ẩm, thổi N₂ rửa sạch đường ống.
- Hút chân không sâu, giữ chân không đủ thời gian để loại ẩm.
- Cân nạp gas đúng khối lượng theo tem máy (không nạp bù cảm tính).
- Kiểm cảm biến dàn (NTC) và quad xả đá (dây sưởi/relay) nếu băng tái nhanh.
Gợi ý thực tế: Đừng vội yêu cầu “nạp gas cho mát lên”—nếu gốc là tắc ẩm, nạp bù chỉ cho hiệu quả ngắn hạn rồi tái phát, làm mòn block.
Cam Kết Sửa Dứt Điểm Lỗi Tắc Ống Thoát Nước
Khi tiếp nhận ca “chảy nước dưới gầm”, quy trình chuẩn hiện trường của chúng tôi gồm:
- Khảo sát – ghi nhận hiện trường
- Chụp ảnh vệt nước, khay – ống, mức bẩn dàn ngưng.
- Hỏi thói quen sử dụng (mở cửa lâu, nạp đồ ấm, vị trí đặt tủ).
- Thông – rửa – thay mới theo tình trạng
- Thông ống xả hai chiều, rửa bằng nước ấm; thay ống nếu ố vàng, giòn, rạn.
- Thay khay ngưng đúng form nếu nứt/lệch; căn lại độ dốc ống.
- Vệ sinh dàn ngưng/đáy tủ, đảm bảo đối lưu tốt để khay bốc hơi hiệu quả.
- Kiểm tra phần xả đá
- Test dây sưởi – relay – cảm biến dàn (nếu thấy băng tái nhanh).
- Kiểm lỗ thoát trong khoang, máng hứng sạch sẽ.
- Nghiệm thu – hướng dẫn phòng tái phát
- Bơm thử nước, chạy thử 30–60 phút; sàn khô; khe thoáng đạt.
- Hướng dẫn khách vệ sinh định kỳ lỗ thoát (2–3 tháng/lần bằng 100–200 ml nước ấm) và giữ khe thoáng quanh tủ.
- Minh bạch chi phí – bảo hành rõ ràng
- Báo giá theo hạng mục (thông ống/ thay khay/ thay ống/ kiểm xả đá).
- Chỉ làm khi khách đồng ý; linh kiện cũ bàn giao nếu khách yêu cầu.
- Bảo hành theo hạng mục đã thực hiện.
Checklist tự làm nhanh (10 phút)
- Rút điện – lau khô sàn – kéo tủ thoáng.
- Tháo hộc rau – tìm lỗ thoát và bơm nước ấm kiểm lưu thông.
- Tháo tấm lưng – vệ sinh khay ngưng, quan sát nứt/lệch.
- Vệ sinh dàn ngưng/đáy tủ, dọn bụi.
- Đặt tủ cách tường ≥ 5–10 cm, phía trên ≥ 10 cm.
- Theo dõi 24–48 giờ: sàn khô, khay không tràn.
Khi nào nên gọi thợ ngay?
- Đã thông – rửa nhưng vẫn tràn sau 1–2 ngày.
- Thấy băng dàn dày, quạt rít/cạ băng.
- Phát hiện mùi khét, panel nhấp nháy/reset (nghi nguồn xung).
- Ống xả gãy/tụt sâu ở khu vực khó thao tác, hoặc khung khay gãy.
Kết luận
“Chảy nước dưới gầm” không phải lỗi khó, nhưng dễ tái phát nếu chỉ lau sàn mà không thông – rửa ống xả và kiểm khay. Làm đúng quy trình—thông hai chiều, rửa nước ấm, vệ sinh dàn ngưng, thay khay/ống khi hỏng, và đảm bảo khe thoáng—sẽ xử lý dứt điểm phần lớn ca. Với các ca tắc ẩm hoặc xả đá bất thường, hãy để kỹ thuật viên kiểm tra sâu để tránh chi phí lớn về sau.
Cần hỗ trợ nhanh, sạch gọn, có bảo hành rõ ràng? Tham khảo dịch vụ sửa tủ lạnh tại nhà để được kiểm tra tại chỗ và chốt phương án trước khi thi công.
Thông tin liên hệ
Địa chỉ: Số Phạm Văn Bạch, Phường Cầu Giấy, Hà Nội
Website: https://vccservices.vn/
Điện thoại (24/7): 0981617567
