Đá luân lưu là gì? Đây là một thuật ngữ quen thuộc với người hâm mộ bóng đá, đặc biệt trong các trận đấu có tính chất loại trực tiếp. Những cú sút đầy áp lực này không chỉ kiểm tra bản lĩnh cầu thủ mà còn tạo ra những khoảnh khắc nghẹt thở, nơi chiến thắng và thất bại được quyết định trong tích tắc. Bài viết dưới đây sẽ phân tích đầy đủ nguồn gốc, cách thức thực hiện và những luật mới nhất liên quan đến loạt đá luân lưu.
Đá luân lưu là gì? Nguồn gốc của đá luân lưu
Theo OK9 NINJA, đá luân lưu (Penalty Shootout) xuất hiện từ nhu cầu tìm ra đội thắng trong những trận đấu kết thúc với tỉ số hòa. Trước thập niên 1970, nhiều giải đấu sử dụng cách bốc thăm hoặc đá lại trận đấu để phân định kết quả, nhưng điều này gây tốn thời gian và ảnh hưởng tới lịch thi đấu.
Đến năm 1970, Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) chính thức áp dụng đá luân lưu như một phương pháp hợp lệ để xác định đội chiến thắng. Phương thức này nhanh chóng được sử dụng trong các kỳ World Cup, Euro và nhiều giải đấu cấp châu lục, trở thành một phần không thể tách rời của bóng đá hiện đại.
Ngày nay, đá luân lưu được xem như “phần kết” đầy cảm xúc, nơi kỹ thuật, tâm lý và may mắn hòa quyện, tạo nên những khoảnh khắc đi vào lịch sử bóng đá.
Những trường hợp phải đá luân lưu
Theo tham khảo từ những người tham gia đăng nhập ok9, đá luân lưu không diễn ra trong các trận đấu vòng bảng, mà chỉ áp dụng ở các vòng đấu loại trực tiếp. Những trường hợp bắt buộc phải thực hiện loạt sút này bao gồm:
- Khi trận đấu hòa sau 90 phút và 30 phút hiệp phụ: Đây là trường hợp phổ biến nhất trong các giải đấu lớn như World Cup, Euro, Asian Cup…
- Trận đấu tranh huy chương hoặc phân hạng: Một số giải trẻ hoặc giải cấp câu lạc bộ cũng áp dụng đá luân lưu nhằm phân thứ hạng.
- Trận chung kết các giải đấu: Khi hai đội chơi giằng co và không thể ghi bàn trong suốt thời gian thi đấu.
Những loạt sút này đã mang đến vô số khoảnh khắc gây sốc, ví dụ như cú sút “trời ơi đất hỡi” của Roberto Baggio trong World Cup 1994 hay chiến thắng nghẹt thở của Argentina tại World Cup 2022.
Những nội dung trong luật đá luân lưu
Luật đá luân lưu được quy định rất rõ ràng trong Luật thi đấu bóng đá hiện hành. Dưới đây là các phần quan trọng nhất mà người hâm mộ cần biết.
Cách thức thực hiện cú đá luân lưu
Cầu thủ thực hiện cú sút tại vị trí cách khung thành 11 mét. Trước khi đá, cầu thủ chỉ được phép thực hiện một lần chạm bóng. Nếu bóng bật ra sau khi chạm thủ môn hoặc cột dọc, cầu thủ không được đá bồi.
Thủ môn phải đặt ít nhất một chân trên vạch vôi cho đến khi bóng được sút đi. Đây là quy định mới được cập nhật trong những năm gần đây để đảm bảo công bằng cho cầu thủ sút phạt.
Nếu thủ môn phạm lỗi (nhảy lên quá sớm, lao lên trước khi bóng rời chân), cú sút sẽ được đá lại.
Quy định về cách tính điểm
Mỗi cú sút thành công sẽ được tính 1 bàn thắng. Hai đội sẽ thực hiện xen kẽ nhau, mỗi đội 5 lượt đá chính thức.
Nếu sau 5 lượt vẫn hòa, hai đội bước vào loạt đá luân lưu “cân não”, mỗi lượt chỉ gồm 1 cú đá từ mỗi đội. Đội nào ghi nhiều bàn hơn trong một lượt sẽ giành chiến thắng. Luật cũng nêu rõ: nếu một đội tạo ra cách biệt không thể san lấp trước khi hoàn thành đủ 5 lượt, loạt sút sẽ kết thúc ngay.
Quy định về cầu thủ tham gia đá luân lưu
Chỉ những cầu thủ đang có mặt trên sân khi kết thúc hiệp phụ mới được tham gia đá luân lưu. Điều này đồng nghĩa với việc huấn luyện viên phải tính toán kỹ lưỡng trước khi thay người vào cuối trận.
Cầu thủ bị chấn thương sau khi kết thúc trận đấu vẫn được phép đá nếu còn khả năng.
Cả thủ môn cũng có thể được chọn thực hiện cú đá – và điều này từng tạo nên những khoảnh khắc đáng nhớ, như khi thủ môn Manuel Neuer ghi bàn trong loạt sút của Bayern Munich.
Nếu sau tất cả lượt đá mà vẫn không thể phân thắng bại, toàn đội sẽ tiếp tục theo vòng lặp, nhưng không được lặp lại cầu thủ cho đến khi tất cả đã thực hiện cú sút.
Đá luân lưu là một phần kịch tính không thể thiếu của bóng đá hiện đại. Đó không chỉ là bài kiểm tra kỹ thuật, mà còn là thước đo tinh thần và bản lĩnh. Mỗi cú sút là một khoảnh khắc định mệnh, nơi cả hàng triệu người hâm mộ nín thở chờ đợi kết quả.
Hiểu rõ đá luân lưu là gì và những luật lệ đi kèm sẽ giúp người xem có cái nhìn trọn vẹn hơn về môn thể thao vua – nơi từng chi tiết nhỏ đều có thể thay đổi kết quả của một giải đấu.
